“Jongeren worden slimmer en empathischer van lezen”

Een cocktail van kennis, plezier en ontmoeting. Dat was Woest Impuls, avondfestival voor het onderwijs, woensdag 26 juni 2024. Prikkelende sprekers, ervaringsgerichte workshops en bewustmakende voorstellingen, maar ook hoelahoepen, silent disco en een A.I.-bingo maakten deel uit van het programma-aanbod voor leraren en begeleiders-coaches van jongeren. Leren is leuk, vooral als je kan leren door te doen, en kan leren met en van elkaar, vonden de bezoekers.

Persoonsvorming en digitale vorming

Woest Impuls is een inmiddels bewezen succesvol avondfestival voor het onderwijs, dat dit jaar werd gehouden op het terrein van Festival PROTO in de Spoorzone van Zwolle. Ruim tweehonderd docenten en anderen die jongeren begeleiden of coachen, kregen een totaalprogramma aangereikt waarmee ze zich konden verhouden tot hun vak en de tijdgeest. Hoe combineren leerkrachten en coaches-begeleiders talentontwikkeling, persoonsvorming en digitale vorming in hun onderwijs en daarbuiten, en welke verantwoordelijkheden vraagt dat van hen?

Vrij programma en festivalgevoel stimuleren interactie

Na de aftrap door Giphart konden bezoekers kiezen uit vele activiteiten en workshops. Van een humoristische terugspeelvoorstelling over straatcultuur en een veilig leerklimaat in het onderwijs door Amar El Ajjouri en Mikael Martin tot interactie met een emotionele A.I. die leefde in de toekomst, teksten genereren met Chat GPT en Augmented Reality Painting. Maar ook werd de Zwolse scene van jongerenparticipatie verkend en was er een workshop van Michiel Bos over hoe het is om mens te zijn in een wereld waarin de digitale technologie steeds meer op mensen gaat lijken. Bezoekers konden vrij kiezen waaraan ze wilden deelnemen. Deze vrije festivalsetting werd zeer op prijs gesteld. Bezoekers namen de tijd om met elkaar van gedachten te wisselen over het geleerde tijdens de workshops.

Oprukkende straatcultuur: “Maak van je punt geen komma”

Het is realiteit op veel scholen dat de straatcultuur en onveiligheid toenemen. In de terugspeelvoorstelling over een veilig leerklimaat door Amar Ajjouri en Mikael Martin werden indringende scènes uitgespeeld voor het publiek. Tijdens hun spel lieten ze de toeschouwers meepraten over de beste aanpak van het gespeelde conflict.

Nog meer dóen in plaats van luisteren

Gevraagd naar de kennis die ze ontberen, naar de ervaringen die ze nodig hebben om hun onderwijs nog beter aan te laten sluiten bij de jongeren van nu, gaven veel bezoekers aan dat ze vooral op zoek zijn naar praktische kennis, naar ervaring door te dóen en door uit te proberen. “Zitten en luisteren daar heb je het minste aan. Zo willen we zelf ook niet lesgeven. We willen spannende dingen leren die we nog niet kennen.” Bezoekende docenten vertelden ook dat ze kennis en begrip zoeken over de verschillende generaties jongeren die er inmiddels zijn. “Want er zitten inmiddels heel wat generaties tussen mij en de jongste leerlingen in het voortgezet onderwijs.”

Onderwijsnetwerk versterken

Ook ziet een aantal docenten uit het primair onderwijs kansen voor het versterken van het onderwijsnetwerk in en om Zwolle. “Want hier op WOEST Impuls heb je op één avond iedereen uit het Zwolse onderwijs bij elkaar. Dat is een kans om tot iets te komen, om samen op te trekken, te delen, te bouwen aan beter onderwijs. Wij hebben bijvoorbeeld behoefte aan meer voeding over de aansluiting tussen primair en voortgezet onderwijs. Wat kunnen we van elkaar leren? Welke sterke punten kunnen we van elkaar overnemen?”

Hoe is het om mens te zijn in een digitale wereld?

Michiel Bos stelde in zijn workshop één van de meest fundamentele vragen van de avond. Als we leven in een digitale wereld waarin robots steeds meer op mensen gaan lijken, wat betekent het dan om mens te zijn? Samen met de deelnemers verkende hij in een korte, interactieve lezing de rol van de kunsten als manier om in gesprek te gaan met onszelf, de ander en de wereld om ons heen, en daarmee dat mens-zijn te onderzoeken. “Persoonsvorming is één van meest ongrijpbare doelen van het onderwijs”, aldus Bos. “Kunst is een perfect middel om daarbij in te zetten. Want kunst daagt je uit om een ‘ik’ te zijn, een ‘zelf’. Kunst gaat van het waarnemen en opzuigen van indrukken, je verbinden met wat je hebt ervaren, naar vervolgens het verbeelden van je ervaringen, oftewel het teruggeven aan de wereld.”